 |
| Moai beeld van Paaseiland |
Een stof die er decennia geleden in een bodemstaal werd ontdekt, blijkt nu een wapen tegen veroudering te zijn. Ware magie... Bij muizen verlengt ze de levensduur met 14 %. Er moet nu nog onderzocht worden of het middel ook mensen een stukje onsterfelijker maakt en er gevaren aan verbonden zijn
Het waren wetenschappers van drie universiteiten in de Verenigde Staten die deze week victorie kraaiden in het gereputeerde vakblad 'Nature'. Zij ontdekten dat rapamycine, een medicijn dat nu al aangewend wordt bij orgaantransplantaties, de veroudering van muizen aanzienlijk vertraagt. Het middel werkt in op de continue vervanging van cellen - een lichaamsproces dat op zeker ogenblik opgebruikt raakt. Maar bij muizen die rapamycine kregen, schoof dat eindpunt - de dood dus - een flink stuk op. Ze werden gemiddeld 14 % ouder dan muizen die zonder het middeltje werden gehouden.
Arlan Richardson is al 35 jaar bezig met onderzoeken naar verouderingsprocessen. Hij heeft al tal van levensverlengende behandelingen zien passeren maar zonder succes. Maar nu is er echt iets ontdekt die werkt: rapamycine.
Risico's
De auteurs van de studie geven wel toe dat het levensverlengende effect bij mensen nog niet is bewezen - en de felbegeerde anti-verouderingspil dus zeker nog niet voor morgen zal zijn. Maar ze beklemtonen wel dat de leeftijd van hun proefdieren - de muizen waren twintig maanden oud, wat naar mensen vertaald een jaar of zestig zou zijn - de vondst nog opmerkelijker maakt. 'Dat wil immers zeggen dat het medicijn geen leven lang geslikt hoeft te worden, maar pas op het ogenblik dat de veroudering begint toe te slaan.' Toch waarschuwen specialisten meteen dat experimenteren grote risico's inhoudt.
Een bekende bijwerking van rapamycine is immers een aantasting van de lichaamsweerstand, waardoor het enkel veilig valt te gebruiken wanneer de patiënt zorgvuldig van ziektekiemen afgeschermd wordt. Een pilletje slikken bij het ontbijt en dan tot de orde van de dag overgaan, zal dus ook niet meteen mogelijk zijn.
Bacterie
Het nefaste effect op de immuniteit zorgde er trouwens voor dat het allereerste gebruik van de stof - als medicijn dat ziekteverwekkende schimmels bestreed - al vlug weer stopgezet werd. Al is die schimmelwerende kracht wel de reden waarom de stof in de natuur is ontstaan. Ze wordt immers aangemaakt door een bacterie die leeft in compost, waar bescherming tegen schimmels onontbeerlijk is. En het was dus op Paaseiland dat die bacterie in 1965 werd bovengespit. Reden waarom rapamycine vernoemd is naar de Polynesische naam voor het eiland, Rapa Nui. Daar hangt nu trouwens een heuse gedenkplaat voor de vondst. Een dankbetuiging van farmareus Wyett, die de stof tegenwoordig onder de merknaam Rapamune op de markt brengt, als middel tegen afstotingsverschijnselen bij transplantaties.
Het waren wetenschappers van drie universiteiten in de Verenigde Staten die deze week victorie kraaiden in het gereputeerde vakblad 'Nature'. Zij ontdekten dat rapamycine, een medicijn dat nu al aangewend wordt bij orgaantransplantaties, de veroudering van muizen aanzienlijk vertraagt. Het middel werkt in op de continue vervanging van cellen - een lichaamsproces dat op zeker ogenblik opgebruikt raakt. Maar bij muizen die rapamycine kregen, schoof dat eindpunt - de dood dus - een flink stuk op. Ze werden gemiddeld 14 % ouder dan muizen die zonder het middeltje werden gehouden.
Arlan Richardson is al 35 jaar bezig met onderzoeken naar verouderingsprocessen. Hij heeft al tal van levensverlengende behandelingen zien passeren maar zonder succes. Maar nu is er echt iets ontdekt die werkt: rapamycine.
Risico's
De auteurs van de studie geven wel toe dat het levensverlengende effect bij mensen nog niet is bewezen - en de felbegeerde anti-verouderingspil dus zeker nog niet voor morgen zal zijn. Maar ze beklemtonen wel dat de leeftijd van hun proefdieren - de muizen waren twintig maanden oud, wat naar mensen vertaald een jaar of zestig zou zijn - de vondst nog opmerkelijker maakt. 'Dat wil immers zeggen dat het medicijn geen leven lang geslikt hoeft te worden, maar pas op het ogenblik dat de veroudering begint toe te slaan.' Toch waarschuwen specialisten meteen dat experimenteren grote risico's inhoudt.
Een bekende bijwerking van rapamycine is immers een aantasting van de lichaamsweerstand, waardoor het enkel veilig valt te gebruiken wanneer de patiënt zorgvuldig van ziektekiemen afgeschermd wordt. Een pilletje slikken bij het ontbijt en dan tot de orde van de dag overgaan, zal dus ook niet meteen mogelijk zijn.
Bacterie
Het nefaste effect op de immuniteit zorgde er trouwens voor dat het allereerste gebruik van de stof - als medicijn dat ziekteverwekkende schimmels bestreed - al vlug weer stopgezet werd. Al is die schimmelwerende kracht wel de reden waarom de stof in de natuur is ontstaan. Ze wordt immers aangemaakt door een bacterie die leeft in compost, waar bescherming tegen schimmels onontbeerlijk is. En het was dus op Paaseiland dat die bacterie in 1965 werd bovengespit. Reden waarom rapamycine vernoemd is naar de Polynesische naam voor het eiland, Rapa Nui. Daar hangt nu trouwens een heuse gedenkplaat voor de vondst. Een dankbetuiging van farmareus Wyett, die de stof tegenwoordig onder de merknaam Rapamune op de markt brengt, als middel tegen afstotingsverschijnselen bij transplantaties.
